24 Kasım 2017 Cuma

Çeyiz Çıkarma, Serme Ve Süsleme Geleneği

Yeni evlenecek gelin ve damadın aileleri tarafından yapılan, kurulacak olan aileye katkıda bulunmak için yaptırılan veya hazırlanan eşya, para ve mülk gibi taşınır, taşınmaz malların gelinin evinden damadın evine götürülmesi ve bu şekilde sergilenmesiyle oluşan geleneğe çeyiz geleneği denir. Yüzyıllardır Anadolu'nun her yerinde bu geleneğe rastlamak mümkündür. Hatta çeyiz hazırlıkları daha çok kırsal kesimlerde bebeğin doğumunda başlar. Bebeğin doğumuyla başlayan bu hazırlıklar bebeğin büyüyüp evlenmesine kadar devam eder. Bu süreç, sabır, emek ve maliyet gerektirir. Ayrıca çeyiz, hem kız hem de erkek çocukları için hazırlanmaktadır.


Çeyiz Çıkarma


Küçüklükten itibaren büyük emeklerle hazırlanan çeyizler özel bir törenle gelinin evinden alınır. Kuşluk vakti damat tarafı kadın erkek karışık bir grupla kız evine gelir. Çeyizi beraberlerinde getirdikleri vasıtaya yüklerler. Törenle birlikte çeyizin kızın evinden oğlanın evine götülmesine çeyiz çıkarma denir.


Bahşiş Adettendir


Yıllardır süregelen adetlerden birisi olan bahşişle çeyiz sandığını damat tarafına vermek günümüzde de devam etmektedir. Gelinin erkek kardeşi sandığın üzerine oturur ve damattan bahşiş ister. Bahşişsiz sandığı vermek istemeyen gelinin erkek kardeşi ile damat, aralarında anlaşarak bu konuyu hallederler.

Çeyiz Serme


Çeyiz çıkarıldıktan sonra gelin tarafından bir grup kadın sandıkla ve diğer eşyalarla birlikte çeyiz sermek için oğlan evine giderler. Çeyiz serme işlemini genellikle gelin tarafından gelen kadınlar gerçekleştirirler. Gelin tarafından gelen kadınlar genellikle gelinin yakın akrabalarıdır.


Çeyiz Sermek Ustalık İster


Çeyiz serme işlemi gerçekten ustalık isteyen bir iştir. Genellikle çevrede bunları iyi bilen kadınlar bulunur. Geline ait bir odada gelinin çeyizleri muntazam bir şekilde sergilenir. Oyalar, işlemeler, havlu kenarları, nakışlar ve daha bir çok el emeği, göz nuru eşyalar düzenli bir şekilde görselliğe önem verilerek incelenmek üzere açılır. Gelin odası bu şekilde süslendikten sonra da "çeyiz altı" olarak bilinen eğlence başlar. Orada bulunan kadınlar bu eğlencede hep birlikte kaynaşarak oyun oynarlar ve yemek yerler.

Çeyiz çıkarma, serme ve süsleme geleneğine günümüzde de çok önem verilmektedir. Kadınların ne kadar ince düşünceli olduğu, sanatkar ruha sahip olduğu ve el becerisinin yüksek olduğu yaptığı çeyizlerle kanıtlanmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder